راهنمای کامل قوانین طلاق در کانادا (۲۰۲۵)

کانادا یکی از کشورهایی‌ست که رویکردی حقوقی، عادلانه و فردمحور نسبت به طلاق دارد. قوانین طلاق تحت “قانون طلاق فدرال (Divorce Act)” تنظیم می‌شود، اما بسته به استان محل سکونت، برخی جزئیات متفاوت است.

ازدواج و طلاق در کانادا تنها روابط عاطفی یا خانوادگی نیستند، بلکه فرآیندهایی رسمی، حقوقی و گاه پیچیده هستند که برای مهاجران، به‌ویژه ایرانیان مقیم این کشور، اهمیت دوچندان دارند. در این مقاله جامع، به بررسی شرایط قانونی، روند اجرایی، حقوق مرتبط و منابع آنلاین مرتبط با ازدواج و طلاق در کانادا در سال ۲۰۲۵ می‌پردازیم.

شرایط کلی برای گرفتن طلاق در کانادا

• برای زوج‌هایی که در ایران ازدواج کرده‌اند اما در کانادا زندگی می‌کنند، طلاق باید در سیستم کانادایی ثبت شود تا معتبر باشد.
• طلاق کانادایی می‌تواند به عنوان سند در ایران ترجمه رسمی شود، ولی ممکن است نیاز به طلاق شرعی هم باشد برای ثبت داخلی ایران.
• بسیاری از ایرانیان ساکن کانادا ترجیح می‌دهند از وکیل استفاده نکنند و از خدمات آنلاین طلاق استفاده کنند (به‌ویژه در طلاق‌های توافقی)، اما در صورت وجود اختلاف، وکیل خانواده ضروری است.

برای اینکه طلاق در کانادا مورد پذیرش دادگاه قرار بگیرد، سه شرط کلی باید برقرار باشد:

1. ازدواج قانونی: ازدواج باید رسمی و ثبت‌شده در کانادا یا در یک کشور دیگر با اعتبار بین‌المللی باشد. ازدواج‌های عرفی یا ثبت‌نشده مورد قبول نیستند.
2. اقامت در استان محل درخواست: حداقل یکی از زوجین باید حداقل ۱ سال در استانی که درخواست طلاق داده‌اند، ساکن بوده باشد.
3. دلیل طلاق قانونی: طبق قانون طلاق کانادا، شکست ازدواج (Breakdown of the marriage) که از سه طریق اثبات می‌شود:

• جدایی ۱ ساله (رایج‌ترین و بدون نیاز به اثبات تقصیر)
• خیانت جنسی (Adultery)
• رفتار ظالمانه و غیرقابل‌تحمل (Cruelty)

در عمل، اکثر زوج‌ها از گزینه‌ی «جدایی ۱ ساله» استفاده می‌کنند چون کم‌هزینه‌تر، بدون دعوا و راحت‌تر است.

روند حقوقی طلاق در کانادا چگونه است؟

* تهیه مدارک و فرم‌های طلاق

• ثبت درخواست طلاق (Joint یا Sole)
• ارائه گواهی ازدواج، توافق حضانت و مالی (در صورت وجود)

*ارائه مدارک به دادگاه (Filing with the Court)

*بررسی قضایی (Judicial Review)

• اگر توافق باشد، معمولاً بدون حضور در دادگاه
• اگر اختلاف وجود داشته باشد، جلسات دادرسی برگزار می‌شود

*صدور حکم طلاق (Divorce Order)

• پس از طی مراحل و تأیید قاضی

*دریافت گواهی طلاق رسمی (Certificate of Divorce)

• تنها با این گواهی، فرد می‌تواند مجدداً ازدواج کند.

حضانت فرزندان (Child Custody & Access)

حضانت در کانادا بر اساس منافع عالی کودک (Best Interests of the Child) تصمیم‌گیری می‌شود. انواع حضانت شامل موارد زیر می‌باشد:

• حضانت مشترک (Joint Custody): تصمیم‌گیری مشترک در مورد کودک
• حضانت انحصاری (Sole Custody): تنها یکی از والدین تصمیم‌گیرنده است
• اقامت اصلی کودک (Primary Residence): جایی که کودک بیشتر وقت می‌گذراند

پدر یا مادری که حضانت ندارد، معمولاً حق ملاقات و تماس منظم دارد، مگر در موارد خشونت، اعتیاد یا تهدید به سلامت کودک.

نفقه کودک و همسر (Child Support & Spousal Support)

نفقه فرزند: پرداخت نفقه به والد دارای حضانت از سوی والد دیگر، طبق جدول درآمد و تعداد فرزندان محاسبه می‌شود. این مبلغ اجباری است.

نفقه همسر: در موارد خاص (مثلاً زن خانه‌دار یا تفاوت فاحش درآمدی)، ممکن است همسر با درآمد بالاتر مجبور به پرداخت نفقه به همسر دیگر شود. این موضوع به:

• مدت زمان ازدواج
• سطح زندگی پیش از طلاق
• توانایی مالی هر طرف بستگی دارد.

تقسیم دارایی‌ها و اموال

دارایی‌هایی که در طول ازدواج به‌دست آمده‌اند معمولاً بین دو نفر به‌طور مساوی تقسیم می‌شود (به استثنای اموال ارثی یا دارایی قبل از ازدواج) که شامل موارد زیر می‌باشد:

• خانه مشترک (matrimonial home)
• حساب‌های بانکی، خودرو، املاک، بیمه عمر و حتی برخی حقوق بازنشستگی

در بعضی استان‌ها، زوجین می‌توانند با قرارداد جدایی (Separation Agreement) نحوه تقسیم را توافقی مشخص کنند.

طلاق توافقی در برابر طلاق پرتنش

قوانین ویژه برای مهاجران و افراد با اقامت موقت

• اگر یکی از زوجین اقامت دائم یا موقت دارد (مثلاً دانشجو یا مهاجر تازه‌وارد)، طلاق ممکن است روی وضعیت مهاجرتی آن شخص تأثیر بگذارد.
• در صورت اسپانسر شدن همسر از طریق مهاجرت، قانون تعهد ۳ ساله مالی همچنان پابرجاست حتی پس از طلاق.

 مدارک مورد نیاز برای طلاق در کانادا

• گواهی ازدواج (Marriage Certificate)
• مدارک هویتی هر دو طرف
• مدارک مرتبط با حضانت (در صورت داشتن فرزند)
• توافق مالی یا جدایی (اگر وجود دارد)
• پر کردن فرم‌های استاندارد دادگاه استان محل زندگی

راهنمای کامل قوانین ازدواج در کانادا (۲۰۲۵)

ازدواج در کانادا نه‌تنها یک پیوند عاطفی و اجتماعی است، بلکه یک رابطه حقوقی رسمی به شمار می‌آید که تحت قوانین فدرال و استانی تنظیم می‌شود.

اگر ساکن کانادا هستید یا قصد دارید در آینده نزدیک ازدواج کنید—چه با یک شهروند کانادایی و چه با فردی از کشور دیگر—آشنایی با قوانین ازدواج در این کشور ضروری است.

چه نوع ازدواج‌هایی در کانادا قانونی است؟

در کانادا، ازدواج مدنی (Civil Marriage) و ازدواج مذهبی (Religious Marriage) هر دو قابل‌قبول‌اند، به شرطی که تحت ضوابط قانونی انجام شوند.

انواع ازدواج مجاز: کانادا یکی از اولین کشورهایی‌ست که ازدواج هم‌جنس را قانونی کرده است (از سال ۲۰۰۵).

• ازدواج زن و مرد (Opposite-sex Marriage)
• ازدواج زوج هم‌جنس (Same-sex Marriage)

انواع ازدواج غیرمجاز:

• ازدواج اجباری
• چندهمسری (Polygamy)
• ازدواج صوری برای اخذ اقامت
• ازدواج با افراد زیر سن قانونی

شرایط قانونی برای ازدواج در کانادا

حداقل سن قانونی:

• در اکثر استان‌ها: ۱۸ سال
• در برخی استان‌ها (مثل انتاریو): ۱۶ سال با رضایت والدین
• زیر ۱۶ سال: ازدواج غیرقانونی است، حتی با رضایت.

رضایت کامل طرفین ازدواج باید با آگاهی و اراده آزاد صورت گیرد. اجبار، تهدید یا سوءاستفاده باعث باطل شدن ازدواج خواهد شد.

مجرد بودن قانونی هر دو طرف: 

• مجرد باشد
• یا گواهی طلاق معتبر ارائه دهد
• یا گواهی فوت همسر قبلی داشته باشد (در صورت بیوه بودن)

مراحل قانونی ازدواج در کانادا

گام اول: دریافت Marriage Licence

هر دو نفر باید حضوری به دفتر ثبت احوال استانی مراجعه کنند. مدارک لازم:

• شناسنامه یا پاسپورت معتبر
• آدرس و اطلاعات فردی
• در صورت طلاق یا بیوه بودن: گواهی طلاق یا فوت همسر سابق

گام دوم: برگزاری مراسم قانونی

• می‌تواند مدنی (توسط دفتر ثبت یا Marriage Commissioner) یا مذهبی (توسط روحانی مجاز) باشد
• باید دو شاهد حضور داشته باشند
• پس از مراسم، سند ازدواج رسمی توسط برگزارکننده ثبت می‌شود

گام سوم: درخواست گواهی ازدواج (Marriage Certificate)

• این مدرک رسمی، سند قانونی ازدواج شماست
• برای ویزا، مهاجرت، تغییر نام خانوادگی، بیمه یا تقسیم دارایی‌ها ضروری است

ازدواج برای مهاجران و افراد با اقامت موقت

ازدواج با شهروند یا مقیم دائم کانادا:

• می‌تواند منجر به درخواست اسپانسرشیپ همسر (Spousal Sponsorship) شود
• ازدواج باید واقعی باشد؛ ازدواج صوری منجر به رد درخواست و مجازات می‌شود

اگر شما با ویزای توریستی، دانشجویی یا کاری در کانادا هستید:

• می‌توانید ازدواج قانونی انجام دهید
• اما این ازدواج به خودی خود، وضعیت مهاجرتی شما را تغییر نمی‌دهد؛ باید درخواست جداگانه برای اقامت دائم بدهید

ثبت ازدواج ایرانی در کانادا چطور است؟

اگر یک زوج ایرانی در کانادا ازدواج کنند، این ازدواج:

• در کانادا معتبر است (در صورت رعایت شرایط قانونی)
• برای ثبت در ایران، نیاز به ترجمه رسمی گواهی ازدواج و گواهی تجرد قبلی است
• بعضی زوج‌ها به‌طور هم‌زمان عقد شرعی هم برگزار می‌کنند (در مراکز اسلامی)

نکته مهم: ازدواج شرعی به‌تنهایی در کانادا سندیت قانونی ندارد؛ حتماً باید ثبت مدنی شود.

نکات مهم ازدواج در کانادا

ازدواج در کانادا یک روند ساده اما دقیق دارد. چه برای تشکیل خانواده، چه برای اسپانسرشیپ و چه برای ایجاد وضعیت مهاجرتی، دانستن قوانین ازدواج کلید تصمیم‌گیری درست است.

اگر در مورد اسپانسرشیپ همسر، ازدواج با شهروند کانادایی، یا ثبت رسمی ازدواج خود دچار سردرگمی هستید، بهتر است با یک مشاور حقوقی یا مهاجرتی مشورت کنید.

• ازدواج مجدد فقط بعد از دریافت رسمی گواهی طلاق ممکن است
• قرارداد پیش از ازدواج (Prenup Agreement) اختیاری ولی مفید است؛ مخصوصاً برای محافظت مالی
• ازدواج به‌صورت آنلاین یا از راه دور در کانادا فقط در شرایط خاص معتبر است (و توسط استان‌ها به رسمیت شناخته نمی‌شود)

سوالات متداول

۱. آیا ایرانیان مقیم کانادا می‌توانند ازدواج مذهبی فقط انجام دهند؟ خیر. برای معتبر بودن ازدواج از نظر قانونی، باید مراسم مدنی ثبت شود. مراسم مذهبی می‌تواند در کنار آن باشد.

۲. چقدر طول می‌کشد تا گواهی ازدواج را دریافت کنیم؟ معمولاً بین ۴ تا ۶ هفته بعد از مراسم، می‌توانید گواهی را دریافت کنید (بسته به استان محل ازدواج).

۳. آیا ازدواج با فرد دارای ویزای موقت می‌تواند به اقامت منجر شود؟ در صورت ارائه مدارک معتبر، بله. اما IRCC ازدواج‌های صوری را با دقت بررسی می‌کند.

سایت‌های رسمی دولتی برای ثبت ازدواج

این سایت‌ها مخصوص گرفتن Marriage Licence، ثبت قانونی ازدواج، درخواست گواهی ازدواج و اطلاعات حقوقی هستن:

به تفکیک استان‌ها:

• انتاریو (Ontario): https://www.ontario.ca/page/get-married-ontario
• بریتیش کلمبیا (British Columbia): https://www2.gov.bc.ca/gov/content/life-events/marriage
• کبک (Québec): https://www.etatcivil.gouv.qc.ca/en/marriage-union.html
• آلبرتا (Alberta): https://www.alberta.ca/marriage-overview.aspx

از این سایت‌ها می‌تونید:

• فرم‌ها رو دانلود کنید
• لیست دفاتر ازدواج (marriage officiants) رو ببینید
• روند قانونی ثبت ازدواج یا دریافت گواهی رو دنبال کنید

سایت‌های همسریابی در کانادا

اگر منظور از «سایت ازدواج» پیدا کردن شریک زندگی باشه، این سایت‌ها در کانادا فعال و معتبر هستن:

توجه: این سایت‌ها برای آشنایی و ازدواج هستند، اما نیاز به احتیاط و اعتبارسنجی فرد مقابل دارن. هیچ سایتی ضامن امنیت کامل نیست.

سایت‌های اطلاعات حقوقی درباره ازدواج و طلاق

برای آگاهی از قوانین، فرم‌ها، و کمک حقوقی:

• Justice.gc.ca: قوانین ازدواج و طلاق فدرال
• Family Law Education for Women (FLEW): آموزش حقوق خانواده برای زنان مهاجر
• Steps to Justice – CLEO: مشاوره حقوقی رایگان و دقیق درباره خانواده، ازدواج، حضانت و غیره

جمع‌بندی

چه قصد ازدواج داشته باشید، چه طلاق، اطلاع از قوانین رسمی کانادا به شما کمک می‌کند تصمیماتی آگاهانه و درست بگیرید. مهاجران، به‌ویژه ایرانیان، باید به جزئیات قانونی، حقوقی و مهاجرتی ازدواج و طلاق در کشور دوم خود توجه ویژه داشته باشند.

اگر در این مسیر به مشاوره حقوقی و مهاجرتی نیاز دارید، مشاوران با تجربه مانند تیم “یلدا غنی” می‌توانند با تلفیق دانش حقوق خانواده و مهاجرت، همراه مطمئنی برای شما باشند.