قوانین ازدواج در کانادا
قوانین ازدواج و طلاق در کانادا نسبتاً روشن، آزاد و برابر هستن و بر اساس اصول سکولار و حقوق بشر نوشته شدن. در ادامه، بهصورت کامل و دستهبندیشده، مهمترین قوانین و شرایط ازدواج در کانادا رو برات توضیح میدم:
سن قانونی ازدواج در کانادا
- حداقل سن ازدواج در بیشتر استانها و قلمروهای کانادا ۱۸ یا ۱۹ سال است (بسته به استان).
- در برخی استانها مثل انتاریو، بریتیش کلمبیا، آلبرتا: اگر سن فرد بین ۱۶ تا ۱۸ سال باشد، رضایت کتبی والدین یا قیم قانونی لازم است.
- ازدواج افراد زیر ۱۶ سال در کانادا غیرقانونی و ممنوع است.
رضایت طرفین
- ازدواج باید با رضایت کامل و آزادانه هر دو طرف انجام شود.
- ازدواجهایی که تحت اجبار یا تهدید انجام شوند، غیرقانونی محسوب میشوند و میتوان آنها را باطل کرد.
ازدواج قانونی یا شرعی؟
- در کانادا فقط ازدواج مدنی/قانونی (civil marriage) به رسمیت شناخته میشود.
- ازدواجهای صرفاً مذهبی یا شرعی اگر در سیستم رسمی ثبت نشوند، از نظر قانونی اعتباری ندارند.
- مراسم مذهبی فقط زمانی معتبر است که توسط یک مأمور مجاز ازدواج (Licensed Officiant) برگزار و ثبت رسمی شده باشد.
محدودیت در نوع ازدواج
- چندهمسری (polygamy) در کانادا غیرقانونی و جرم کیفری محسوب میشود.
- ازدواج با خویشاوندان نزدیک (مانند خواهر، برادر، پدر، مادر، فرزند) ممنوع است.
- ازدواج با افراد دارای بیماری روانی شدید یا ناتوانی ذهنی که قادر به رضایت آگاهانه نباشند نیز مجاز نیست.
ازدواج همجنسگرایان
- از سال ۲۰۰۵، کانادا بهعنوان یکی از نخستین کشورها، ازدواج همجنسگرایان (same-sex marriage) را به رسمیت شناخته.
- در تمام استانها و قلمروهای کانادا، ازدواج همجنسها کاملاً قانونی و برابر با ازدواج دگرجنسگراها است.
مراحل قانونی ازدواج در کانادا
- دریافت Marriage Licence (مجوز ازدواج): از اداره ثبت استان (مثلاً ServiceOntario در انتاریو) و اعتبار این مجوز معمولاً ۳ ماه است.
- برگزاری مراسم ازدواج رسمی: توسط شخص مجاز (مانند کشیش، قاضی، کلرک ازدواج)
- ثبت ازدواج و دریافت Marriage Certificate: سند رسمی ازدواج از اداره ثبت احوال
ازدواج شهروند یا مقیم کانادا با فرد خارجی
محدودیتی برای ازدواج با فرد غیرکانادایی وجود ندارد، بهشرط اینکه: طرف خارجی مجرد و رضایتمند باشد و ازدواج طبق قوانین کانادا انجام و ثبت شود.
بعد از ازدواج، میتوان برای اسپانسرشیپ همسر خارجی جهت دریافت اقامت دائم اقدام کرد.
ابطال، فسخ یا طلاق
اگر ازدواجی تحت اجبار، بدون رضایت، یا در تضاد با قوانین انجام شود، قابل ابطال (Annulment) است.
طلاق (Divorce) در کانادا قانونی، ساده و فقط از طریق دادگاه قابل انجام است و نیاز به جدایی به مدت حداقل ۱ سال دارد (مگر در موارد خاص مثل خشونت یا خیانت).
مهاجرت به کانادا از طریق ازدواج
مهاجرت به کانادا از طریق ازدواج یکی از سادهترین اما حساسترین روشهای مهاجرتی است که در قالب برنامه Spousal Sponsorship توسط دولت کانادا ارائه میشود. در این روش، یک فرد کانادایی یا دارای اقامت دائم (PR) میتواند همسر، پارتنر عرفی یا شریک زندگی خود را برای اقامت دائم کانادا حمایت (اسپانسر) کند.
شرایط کلی برای مهاجرت به کانادا از طریق ازدواج
شرایط اسپانسر (فرد مقیم یا شهروند کانادا):
- حداقل ۱۸ سال سن
- ساکن کانادا (یا قصد بازگشت به کانادا هنگام ورود همسر)
- فاقد محکومیتهای جدی یا سوءسابقه مرتبط با خشونت خانوادگی
- در صورت داشتن پرونده اسپانسرشیپ قبلی، باید فاصله قانونی رعایت شده باشد
شرایط همسر (فرد متقاضی):
- ازدواج قانونی و واقعی با اسپانسر
- ازدواج در کشور مبدأ یا کانادا به رسمیت شناخته شده باشد
- نداشتن سابقه کیفری یا بیماریهای تهدیدکننده سلامت عمومی (پس از معاینه پزشکی)
چه نوع روابطی قابل اسپانسر شدن هستند؟
همسر رسمی (Married Spouse):
- ازدواج ثبتشده در ایران، کانادا یا کشور ثالث
- سند ازدواج رسمی الزامی است
پارتنر عرفی (Common-law Partner):
- زندگی مشترک حداقل ۱۲ ماه بدون وقفه
- اثبات با قبضها، اجارهنامه، حساب بانکی مشترک، نامه از دوستان و…
پارتنر دورادور (Conjugal Partner):
- در صورتی که به دلایل قانونی/فرهنگی نتوانستید ازدواج یا زندگی مشترک داشته باشید
- این گزینه بسیار سخت و کمقبول است و نیاز به مدارک بسیار قوی دارد
انواع اسپانسرشیپ
Outside Canada Sponsorship (رایجترین نوع)
- همسر در خارج از کانادا زندگی میکند (مثلاً ایران)
- مصاحبه و بررسی مدارک توسط سفارت یا اداره مهاجرت در خارج
- پس از تأیید، ویزای اقامت دائم برای همسر صادر میشود
- مدت زمان بررسی: حدود ۱۰ تا ۱۲ ماه
Inside Canada Sponsorship (برای زوجهای در کانادا)
- همسر خارجی در حال حاضر بهصورت قانونی در کانادا است (مثلاً با ویزای توریستی یا دانشجویی)
- امکان درخواست همزمان برای اقامت دائم + اجازه کار باز (Open Work Permit)
- مدت بررسی: ۱۰ تا ۱۲ ماه
مراحل مهاجرت به کانادا از طریق ازدواج
۱: جمعآوری مدارک: سند ازدواج، عکسهای مشترک، چتها، سابقه سفر مشترک، فاکتورها، رسیدها، نامه آشنایان و…
۲: پر کردن فرمها و پرداخت هزینهها: فرمهای مخصوص مهاجرت مثل IMM1344، IMM5532 و… و همچنین پرداخت هزینه بررسی پرونده
۳: ارسال پرونده به IRCC: بهصورت آنلاین یا پستی (بسته به نوع برنامه)
۴: بررسی پرونده توسط اداره مهاجرت: بررسی مدارک، مصاحبه احتمالی و معاینه پزشکی و گواهی عدم سوءپیشینه
۵: دریافت ویزای اقامت دائم: پس از تأیید نهایی، همسر خارجی ویزای PR میگیرد و وارد کانادا میشود
مهاجرت به کانادا از طریق ازدواج چقدر طول میکشد؟
مهاجرت به کانادا از طریق ازدواج (Spousal Sponsorship) یکی از رایجترین و امنترین مسیرهای گرفتن اقامت دائم است، اما زمانبر و نیازمند دقت در مدارک است.
میانگین زمان بررسی درخواست اسپانسرشیپ همسر (خارج از کانادا): حدود ۱۰ تا ۱۲ ماه
(این بازه برای پروندههای کامل و بینقص در سال 2025 است)
اگر همسر در داخل کانادا باشد (Inland Sponsorship):
- مدت مشابه ۱۰ تا ۱۲ ماه
- امکان درخواست Open Work Permit همزمان وجود دارد.
توجه: این زمانها تقریبیاند و ممکن است بسته به شرایط زیر تغییر کنند:
- کامل بودن مدارک و ترجمهها
- بررسی امنیتی و پزشکی
- پیچیدگی رابطه یا اختلاف اسناد
- ملیت همسر خارجی (برخی کشورها بررسی دقیقتری دارند)
مراحل کلی مهاجرت از طریق ازدواج به کانادا
1. اثبات رابطه واقعی و قانونی:
- ازدواج باید قانونی و رسمی باشد (در ایران یا کانادا)
- مدارک پشتیبان رابطه: عکسها، سفرهای مشترک، چتها، تراکنشهای مالی، نامههای خانوادگی، نامه دوستان و…
2. آمادهسازی و ارسال پرونده اسپانسرشیپ:
- فرمهای IMM (مثل IMM1344 و IMM5532)
- مدارک هویتی، ازدواج، مالیات اسپانسر، گواهی عدم سوءپیشینه، معاینه پزشکی
3. بررسی توسط اداره مهاجرت (IRCC):
- بررسی واجد شرایط بودن اسپانسر
- بررسی صحت و واقعیت رابطه
- ارجاع به آفیسر در خارج یا داخل کانادا
4. دریافت اقامت دائم (PR):
- پس از تأیید نهایی، همسر خارجی کارت اقامت دائم (PR Card) دریافت میکند.
- ثبت ازدواج ایرانی در کانادا شامل چند مرحله و نکته حقوقی مهم است که به نوع اقامت، تابعیت طرفین، و محل وقوع ازدواج بستگی دارد.
در ادامه، روند کلی ثبت ازدواج ایرانی در کانادا را بررسی میکنیم:
اگر ازدواج در کانادا انجام شود (ثبت در ادارههای کانادایی)
- در کانادا، ازدواج باید در دفاتر رسمی مربوط به ازدواج (Marriage Office) در استان محل اقامت انجام و ثبت شود.
- بعد از ازدواج، Marriage Certificate کانادایی دریافت میکنید که مدرک قانونی ازدواج محسوب میشود.
- اگر شما و همسرتان ایرانی باشید و بخواهید ازدواجتان را در ایران هم به رسمیت بشناسید (مثلاً برای مسائل شناسنامه، ارث، یا مهاجرت همسر به ایران)، باید این ازدواج را در کنسولگری یا سفارت ایران در کانادا ثبت کنید.
مراحل ثبت ازدواج کانادایی در سیستم ایران
- ترجمه رسمی سند ازدواج کانادایی (Marriage Certificate) به فارسی.
- تأیید ترجمه رسمی توسط وزارت امور خارجه کانادا.
- ارائه مدارک به کنسولگری ایران در تورنتو، اتاوا یا ونکوور:
- شناسنامه و کارت ملی هر دو طرف (یا گذرنامه معتبر ایرانی)
- سند ازدواج ترجمهشده و تأییدشده
- فرمهای مربوط به ثبت ازدواج در کنسولگری
- در صورتی که ازدواج اول زن باشد، نیاز به رضایت پدر یا حکم دادگاه (طبق قوانین ایران) دارید.
اگر ازدواج شرعی در ایران انجام شده باشد و بخواهید در کانادا آن را ثبت کنید:
ازدواجهایی که صرفاً شرعی یا فقط در ایران ثبت شدهاند، تا زمانی که در کانادا ثبت مدنی نشده باشند، برای دولت کانادا رسمیت ندارند. برای ثبت ازدواج ایرانی در کانادا، باید از طریق ازدواج قانونی جدید در کانادا اقدام کنید: حضور در دفتر ازدواج کانادایی, امضای مدارک قانونی ازدواج, گرفتن Marriage Certificate کانادایی
این به معنی تکرار ازدواج نیست، بلکه ثبت قانونی آن در کاناداست.
نکات مهم:
- ازدواجهایی که صرفاً در ایران ثبت شدهاند برای مراحل مهاجرت (مثل اسپانسرشیپ همسر) قابلقبول هستند، اما باید مدارک دقیق و ترجمهشده ارائه شود.
- ازدواجهایی که فقط شرعی هستند ولی ثبت رسمی نشدهاند، برای اداره مهاجرت کانادا قابلقبول نیستند.
- ازدواج مجدد در کانادا برای ثبت رسمی و دریافت حقوق قانونی همسر (مثل بیمه، ارث، اقامت) در کانادا ضروری است.
نکات مهم:
- اگر ازدواج صوری یا فقط برای مهاجرت تلقی شود، ممکن است رد شود و باعث محرومیت ۵ ساله اسپانسر شود.
- همسر اسپانسرشده به مدت ۵ سال نمیتواند شخص دیگری را اسپانسر کند.
- همسر خارجی پس از دریافت PR، تعهد مالی ۳ ساله از سوی اسپانسر خواهد داشت.
نکات مهم و هشدارها:
- ازدواج باید واقعی و مستند باشد. اگر ازدواج صوری (برای گرفتن اقامت) تشخیص داده شود: درخواست رد میشود و اسپانسر تا ۵ سال حق اسپانسر شدن مجدد ندارد
- بعد از گرفتن اقامت، همسر تعهد مالی ۳ ساله دارد (حتی در صورت طلاق)
- مصاحبه ازدواج ممکن است انجام شود؛ بنابراین صداقت و مدارک شفاف خیلی مهماند